Jak działa kredyt konsorcjalny?

Kredyty konsorcjalne to nic innego, jak popularne kredyty inwestycyjne oraz obrotowe. Takie formy finansowania są przyznawane przedsiębiorcom, którzy chcą pozyskać dodatkowe środki na zrealizowanie kosztownych inwestycji w rozwój firmy. W tym przypadku zasada jest prosta. Finansowanie musi zostać udzielone przez minimum dwa banki jednocześnie, a umowa musi zostać zawarta przez średnie lub duże przedsiębiorstwo.

Głównym warunkiem przyznania kredytu konsorcjalnego jest kondycja finansowa przedsiębiorstwa, czyli kredytobiorcy. Firmy ubiegające się o kredyt muszą wykazać odpowiednio wysoką zdolność kredytową. Tylko wtedy banki wchodzące w skład konsorcjum mogą przyznać finansowanie we wnioskowanej kwocie.

Taka forma finansowania jest dostępna głównie dla przedsiębiorców, czyli występuje jako kredyt dla firm. Zobowiązanie konsorcjalne ma charakter klubowy, a więc transakcja jest możliwa tylko wtedy, kiedy banki wchodzące w skład konsorcjum udzielają kredytu bezpośrednio klientowi.

Kredyty konsorcjalne - jakie są warunki finansowania?

Nie ma żadnych wątpliwości, że umowa kredytu konsorcjalnego jest dość nietypowa. Nowością jest już sam fakt, że zobowiązanie jest przyznawane przez różne instytucje finansowe. Minimalna kwota kredytu konsorcjalnego to 50 mln złotych na jeden bank, a okres kredytowania wynosi średnio do 7 lat. Mianem kredytu konsorcjalnego, nazywamy zobowiązanie, które jest przyznawane przez co najmniej dwa banki pozostające ze sobą w tzw. konsorcjum.

Warunkiem przyznania finansowania na kwoty rzędu kilkudziesięciu milionów złotych lub większe jest posiadanie zdolności kredytowej przez firmę wnioskującą. Ze względu na ogromną maksymalną kwotę kredytu inwestycyjnego stosunkowo niewiele przedsiębiorstw jest w stanie podpisać taką umowę, np. na finansowanie inwestycji budowlanej.

W Polsce kredyt konsorcjalny to kredyt, który działa na zasadzie modelu klubowego. To oznacza, że wszystkie banki wchodzące w skład konsorcjum są równorzędne ze sobą i mogą prowadzić rozmowy z klientami poszukującymi wsparcia w ramach takiego kredytu. 

Czym jest kredyt konsorcjalny? Procedury bankowe

Zasada działania kredytu konsorcjalnego jest dość prosta, choć oczywiście nie brakuje formalności do załatwienia na etapie ubiegania się o taką formę finansowania. Kiedy do banku przychodzi klient biznesowy poszukujący wsparcia na kwotę rzędu kilkudziesięciu milionów złotych, nie zawsze możliwe jest uzyskanie takiego finansowania od jednej instytucji.

Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest kredyt konsorcjalny udzielany przez kilka instytucji finansowych jednocześnie w ramach podpisanego porozumienia. Jak zatem zaciągnąć kredyt konsorcjalny w praktyce? Poniżej przedstawiamy kilka kroków, które są realizowane na etapie wnioskowania o taką formę finansowania dla przedsiębiorstwa.

1. Pierwsze kroki do pozyskania kredytu konsorcjalnego to wizyta w placówce banku. Instytucja prowadząca konsorcjum zaprasza do niego inne podmioty finansowe. Najczęściej wykorzystywane są do tego instytucje, które już wcześniej miały jakiekolwiek relacje z przedsiębiorcą.
2. Drugi krok to ustalenie, jaka instytucja jest liderem procesu, który prowadzi negocjacje z klientem, a także koordynuje wszelkie zadania związane z udzieleniem kredytu konsorcjalnego.
3. Następnie przedsiębiorca, czyli klient dostarcza wszystkie wymagane dokumenty finansowe i powiązane z planowaną inwestycją. Konsorcja sprawdza poprawność złożonej dokumentacji, a także ustala wysokość kredytu, który może zostać udzielony w ramach umowy kredytowej.
4. Opcjonalnie może się zdarzyć, że bank przejmuje rolę agenta i staje się reprezentantem konsorcjum. Wtedy można sprawniej koordynować proces weryfikacji wniosku kredytowego złożonego przez przedsiębiorcę.
5. Kolejnym krokiem jest możliwość powołania agenta zabezpieczeń, dzięki czemu cały proces ubiegania się o otrzymanie kredytu konsorcjalnego będzie odpowiednio koordynowany.
6. Podpisanie umowy o utworzeniu konsorcjum bankowego pomiędzy instytucjami. W tym dokumencie wskazane są szczegółowe warunki finansowania, rodzaj zabezpieczeń oraz oznaczenie banku reprezentującego transakcję.
7. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji następuje podpisanie umowy kredytowej i wypłata należnych środków zgodnie z ustalonym harmonogramem oraz warunkami wynikającymi z umowy.

Czynności przyznania kredytu konsorcjalnego nie są nadmiernie skomplikowane, ale wymagają spełnienia warunków finansowania stawianych przez poszczególne banki należące do konsorcjum.

Rodzaje kredytów konsorcjalnych

Przed skorzystaniem z kredytu konsorcjalnego, warto sprawdzić, jakie są najpowszechniejsze rodzaje takiej formy finansowania. W ten sposób można łatwiej podjąć decyzję o wyborze konkretnego rozwiązania dopasowanego do potrzeb swojego przedsiębiorstwa. Kredyt konsorcjalny to finansowanie dostępne w kilku odmianach.

1. Kredyt konsorcjalny inwestycyjny - udzielany na pokrycie kosztów konkretnej inwestycji, która została zaplanowana przez wnioskodawcę. Tutaj okres kredytowania może wynieść nawet do 15 lat.
2. Kredyt konsorcjalny obrotowy - kwotę otrzymaną od konsorcjum można przeznaczyć na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.
3. Kredyty konsorcjalne konsolidacyjne - to rodzaj finansowania, który umożliwia spłatę dotychczasowych zobowiązań finansowych przedsiębiorstwa. Dzięki temu można też wykupić obligacje w terminach ich zapadalności.
4. Kredyty konsorcjalne zabezpieczone - w większości przypadków kredyty konsorcjalne są w pełni zabezpieczone. Ze względu na wysokie kwoty zobowiązań zabezpieczeń interesów banków będących w konsorcjum może być kilka. Najpowszechniejsze to: hipoteki, zastawy rejestrowe i finansowe, pełnomocnictwa dla kont bankowych, weksle, cesje praw oraz powiernicze przeniesienie własności.

Niezależnie od rodzaju kredytu konsorcjalnego wyróżniamy kilka warunków do spełnienia, aby otrzymać pozytywną ocenę przez banki i propozycję umowy. Kilka czynników rzutujących na możliwość zaciągnięcia kredytu konsorcjalnego to:

• zdolność kredytowa przedsiębiorstwa,
• historia kredytowa w BIK,
• wpisy w rejestrach dłużników,
• posiadany wkład własny w inwestycję i jego wysokość,
• posiadanie wymaganych zabezpieczeń zobowiązania.

Wniosek o kredyt konsorcjalny - wymagane dokumenty

Aby złożyć wniosek o kredyt konsorcjalny, potrzebujesz co najmniej kilka dodatkowych dokumentów, oczywiście oprócz wniosku kredytowego. Kluczowe dla banków należących do konsorcjum i dokonujących weryfikacji wnioskodawcy są dokumenty księgowe przedsiębiorstwa, dane rejestrowe, informacje o proponowanych zabezpieczeniach finansowania oraz pełna dokumentacja planowanej inwestycji wraz ze wskazaniem potrzebnej kwoty.

To podstawa, aby banki mogły dokonać weryfikacji i przyznać kredyt konsorcjalny na konkretny cel. Warto dodać, że dokumentacja inwestycyjna potrzebna do takiej formy finansowania powinna spełniać normy LMA, czyli Loan Market Association. Dzięki temu interesy kredytodawcy i kredytobiorcy są maksymalnie zabezpieczone.

Koszty kredytu konsorcjalnego - od czego zależą?

Kredyt konsorcjalny może być wypłacany jednorazowo lub w transzach, a banki mają pełne prawo, aby dokładnie weryfikować przedsiębiorcę ubiegającego się o kredyt konsorcjalny. Jeśli jednak chodzi o opłacalność podpisania umowy kredytowej, zawsze warto dokonać rzetelnej oceny całkowitych kosztów finansowania. Dla umów kredytowych na kwoty rzędu kilkudziesięciu milionów złotych kosztowna może być obsługa prawna kredytu, a także wynagrodzenie firmy konsultingowej.

Do standardowych wskaźników wpływających na koszty kredytu konsorcjalnego zaliczamy:

• prowizje organizacyjne,
• prowizje agencyjne,
• prowizje przygotowawcze,
• oprocentowanie bazowe kredytu.

Kiedy poznasz już koszty finansowania, musisz wiedzieć, że przedsiębiorca, spłacając kredyt, może to zrobić na dwa sposoby. Kiedy zostanie udzielony kredyt przez grupę banków, jego spłata jest możliwa w ramach:

1. Trybu scentralizowanego - tutaj proces kredytowy jest koordynowany wyłącznie przez jedną instytucję finansową, która reprezentuje tzw. konsorcjum. Firma podpisująca umowę kredytu musi dokonać spłaty zobowiązania na konto głównego banku. W tym przypadku wybrana instytucja zarządza spłatą i dba o to, aby kredytobiorca wywiązywał się z warunków umowy.
2. Trybu zdecentralizowanego - to nieco bardziej skomplikowana procedura spłaty zobowiązania konsorcjalnego. Poszczególne banki należące do składu konsorcjum wypłacają środki w ramach podpisanej umowy kredytowej, a przedsiębiorca musi spłacać zobowiązanie poprzez realizację kilku przelewów - do każdego banku z osobna.

Kredyty konsorcjalne dla przedsiębiorców - wady i zalety

Kredyt konsorcjalny to forma finansowania, która niesie wiele korzyści dla dużych przedsiębiorstw, które potrzebują wsparcia w pokryciu kosztów realizowania inwestycji. Główne atuty takiej formy finansowania to: wysoka kwota wsparcia nawet do kilkudziesięciu milionów złotych, możliwość wypłaty środków w transzach lub jednorazowo, a także proste warunki spłaty zobowiązania.

Minusem zaciągnięcia kredytu konsorcjalnego na pewno są dodatkowe koszty związane ze wsparciem prawniczym oraz obsługą kredytu przez kilka instytucji finansowych. Opłacalność podpisania umowy na kredyt tego typu jest zależna od potrzeb przedsiębiorstwa oraz skali rozwoju firmy.

Jeśli zaplanowana inwestycja ma duży potencjał i pozwoli na rozwinięcie przedsiębiorstwa przy jednoczesnym utrzymaniu płynności finansowej, zdecydowanie warto zdecydować się na kredyt konsorcjalny nawet na 100 mln złotych.